Uzmanlardan dondurma uyarısı: Yapay renklendiriciler çocuklarda davranış bozukluğuna neden olabiliyor

Sağlık ve hijyen kurallarına uygun üretilen dondurmaların protein, kalsiyum ve fosfor içeriği sayesinde oldukça besleyici olduğunu söyleyen uzmanlar, bu koşulları karşılamayan ve doğal içerikli olmayan dondurmalara karşı tüketicileri uyarıyor.

 

Beslenme ve Diyet Uzmanı Hülya Yiğit, sağlıklı dondurma tüketimi hakkında bilgi vererek önerilerde bulundu.

 

Yüksek fruktoz içerikli dondurmaları tüketirken porsiyon kontrolü sağlanması gerektiğine vurgu yapan Yiğit, aksi hallerde çocuklarda ve yetişkinlerde karaciğer yağlanmasına sebep olabileceğinin altını çizdi.

 

İçeriğinde bulunan yapay gıda boyalarının hiperaktif çocukları etkilediğine ve hatta hiperaktivite bulunmayan çocuklarda dahi davranış bozukluğuna neden olduğuna dikkat çeken Yiğit, paketli dondurmalara alternatif olarak evde de hazırlanabilecek sağlıklı dondurmalar önerdi.

 

Sağlıklı içerikli dondurmalar besleyiciyken, paketli dondurmalar zararlı olabiliyor

 

Sağlık ve hijyen kurallarına uygun şekilde üretilen dondurmanın içerdiği protein, kalsiyum ve fosfor nedeniyle oldukça besleyici olduğunu belirten  Yiğit, "Yaz aylarının vazgeçilmez lezzeti olan dondurma sağlıklı içeriğe sahip olduğunda ne kadar faydalıysa paketli dondurmalar da yapımında kıvamın tutturulması, hemen erimemesi ve kristalizasyonu önlemek için emülgatörler ve stabilizatörler kullanıldığı için bir o kadar zarar arz eder." uyarısında bulundu. 

 

Yapay gıda boyaları hiperaktif çocukları etkiliyor

 

Dondurma yapımında, işleme ve depolama sırasında kaybolan doğal rengi yeniden kazandırmak, bazen de düşük kaliteyi gizlemek için gıda boyaları ve renklendiricilerin kullanıldığını söyleyen Yiğit, "Organik doğal renklendiriciler; antosiyaninler, klorofiller, karotenler, riboflavin, karamel ve pancar kökü kırmızısıdır. Yapay gıda boyaları ise doğada bulunmaz ancak kimyasal sentez yoluyla üretilir.  Bu yapay gıda boyaları en sık olarak astım, ürtiker, anjionörotik ödem, egzama gibi alerjik kökenli hastaları ve hiperaktif çocukları etkiler. İngiltere’de yapılan iki çalışmada; besinlerde kullanılan dört boya türünün, hiperaktivite bulunmayan çocuklarda dahi davranış bozukluğuna neden olduğu bildirilmiştir.   Ülkemizde Tarım ve Orman Bakanlığı Türk Gıda Kodeksi Yönetmeliği’nin renklendiricilerle ilgili olan tebliğinde bu boyaların hangi miktarlarda kullanılabilecekleri belirtiliyor. Yoğun renkli dondurmalar özellikle çocukların ilgisini daha çok çekse de dondurma tercih edilirken biraz daha doğal görünümde olmasına dikkat edilmeli." açıklamasını yaptı.

 

Dondurma yüzeyindeki buz kristali gıda zehirlenmesi ihtimaline işaret

 

Dondurmanın pastörize edilmiş sütten yapılmış olması ve herhangi bir mikrobiyal üreme olmaması için uygun koşullarda ve -18 derecede depolanmasının önemine değinen Yiğit, "Özellikle açıkta satılan dondurmalar tercih edilecekse dondurmanın yüzeyinde buz kristallerinin olmamasına dikkat etmek gerekir. Çünkü bu durum dondurmanın eriyip tekrar donmuş olabileceğine ve içinde gıda zehirlenmesine sebep olan bakterilerin üremesi için ortam oluşmuş olabileceğine işaret eder. Bu nedenle dondurma satın alınırken güvenilir markalara ve satıcılara yönelmekte fayda var." diye konuştu.

 

En kaliteli dondurma, keçi sütü ve salep kullanılarak hazırlanmış dondurma

 

Sağlıklı dondurmanın püf noktalarından bahseden Yiğit, "İyi kalite bir dondurma, oda sıcaklığında en az 10 veya 15 dakika erimeden kalmalı ve eridiğinde de pürüzsüz homojen bir sıvı haline dönüşmelidir. Keçi sütü ve salep kullanılarak hazırlanan Maraş dondurması en özgün ve en kaliteli niteliklere sahip dondurmalardan biridir." dedi.

 

Evde sağlıklı dondurma alternatifleri hazırlanabilir

 

Paketli dondurmaların çoğunlukla yüksek miktarda şeker ve fruktoz şurubu içerdiğinin altını çizen Yiğit, "Ayrıca doymuş yağ içerikleri de yüksektir. Eğer bu tarz dondurmalar tüketilirken porsiyon kontrolü sağlanmazsa yüksek fruktoz içeriğinden ötürü çocuklarda ve yetişkinlerde karaciğer yağlanmasına sebep olabilir. Bu nedenle paketli dondurmalara alternatif olarak evde mevsim meyveleri, süt ve yoğurt kullanılarak sağlıklı dondurma alternatifleri oluşturulabilir. Ayrıca şekilli buz kalıpları kullanarak da çocukların ilgi duymasını sağlayabilirsiniz." diyerek sözlerini tamamladı. (İLKHA)