Halil EL / Yazar

DİCLE HAVZASI CEVHER DOLU İŞLENMESİ İÇİN ACİL ÇAĞRIDA BULUNUYORUM!

Sayın Mardin, Şırnak, Siirt, Batman milletvekilleri, Valileri, Dargeçit, Güçlükonak, İdil, Cizre, Hasankeyf,  Kaymakamları, Mardin Büyükşehir Belediye başkanı; sizlere, Dicle Havzası’nın eşsiz güzelliklerini ve potansiyelini halkımızın hizmetine sunma çağrısında bulunuyorum.

Gezi ve İzlenimler

Aracımla, Hasankeyf, İdil ve Cizre’yi gezdim, ardından Midyat’tan başlayarak, Mardin’in saklı hazinesi olan Dargeçit ilçesinden geçip Ilısu baraj havzasını gezdim. Ardından, Dicle Nehri’nin karşı tarafına geçen Güçlükonak bölgesine uğradım ve Dicle’nin kenarında bir süre vakit geçirdim. Bu geziden edindiğim izlenimleri, siz değerli dostlarımla paylaşmak istiyorum.

Ilısu Barajı ve Civar Köylerin Durumu

Ülkemizin dev projelerinden biri olan ve dünyada sayılı barajlardan biri olarak kabul edilen Ilısu Barajı, enerji üretimine başlamış ve verimliliği her geçen gün artmaktadır. Bu gelişme ülkemizin enerji arzı adına önemli bir kazanımdır. Ancak, baraj inşası sonrası arazileri su altında kalan civar köylerin durumu maalesef pek iç açıcı değil. Bu büyük projenin sosyal boyutu göz ardı edilmiş gibi görünüyor. Baraj havzasında şu ana kadar kayda değer bir sosyal entegrasyon projesi gerçekleştirilmemiş, köylüler adeta kaderine terk edilmiş durumda. Halbuki Hasankeyf’ten Cizre’ye kadar olağanüstü güzellikte bir doğa, su yolu, kanyonlar zengin bir turizm destinasyonu fırsatı sunmaktadır. Zira ülkemizin topraklarından çıkan Dicle nehrinin ülkemizin içindeki 523 km’nin 135 km’si bu bölgede yer almaktadır.

Potansiyel Projeler ve Turizm Fırsatları

Baraj gölü kenarında araç yolları, yürüyüş yolları, tekne turizmi, yelken sporları, yamaç paraşütü gibi çeşitli etkinliklerin yapılabileceği kamp turizmi gibi bir çok proje hayata geçirilebilir. Ayrıca, baraj gövdesinden sonra köprünün iki yakasından Dicle Nehri kenarları piknik alanları şeklinde düzenlenerek, ana yoldan Dicle kenarına uzanan yollar yapılıp halkın hizmetine sunulmalıdır. Bilhassa bölgedeki üniversitelerin turizm fakülteleri doğa turizm rotası ve alternatif turizm seçenekleri için proje çalışmaları yapmalı, ilgili idareler kırsal turizm alanları belirlemeli ve bu alanlarla ilgili imar çalışmaları yapmalı.  Bu projelerin gerçekleştirilmesi, ülkemizin son yirmi beş yılda hayata geçirdiği büyük projelerle kıyaslandığında çok küçük bütçelerle yapılabilir ve büyük bir kalkınma sağlanabilir. Mini bütçelerle yapılabilecek projelerle yörede yaşayan insanlarımızın yaşam kalitesi, refah seviyesi yükselecektir.

Sosyal Entegrasyon ve Ekonomik Kalkınma

Dargeçit, Güçlükonak, Hasankeyf, İdil ve Cizre’nin kalkındırılması, bu bölgede yaşayan dezavantajlı grupların sosyal entegrasyonunun sağlanması ve ekonomik durumlarının düzeltilmesi gerekmektedir. Ilısu Barajı'nın yarattığı yeni ekosistem ve turizm fırsatları, bu bölgelerin ekonomik olarak kalkınmasına büyük katkı sağlayabilir. Bunun için, yerel yönetimlerin ve merkezi idarenin koordineli bir şekilde çalışması şarttır.

Boncuklu Tarla ve Tarihi Mirasın Korunması

Ülkemizin en önemli tarihi alanlarından biri olan Ilısu köyünde bulunan Boncuklu Tarla, baraj havzasına yakın konumuyla büyük bir turizm potansiyeli taşımaktadır. Boncuklu Tarla'dan elde edilen yüz binlerce boncuğun, Mardin’deki müzede sergilenmesi yerine, asıl yeri olan Dargeçit’te bir müze kurularak sergilenmesi, bu bölgenin kalkınmasına büyük katkı sağlayacaktır. Bu, hem tarihi mirasımızı koruyacak hem de bölgenin ekonomik ve sosyal yapısını güçlendirecektir. Dargeçit, Hasankeyf, Cizre, İdil ve Güçlükonak’ın yüzlerce tarihi eseri, Midyat ve Mardin’in turizmine entegre edilerek, bu bölgede yaşayan insanlar için yeni fırsatlar yaratılmalıdır.

Birlik ve İşbirliği Çağrısı

Ülkemizin bütün kurumları, halkın refahı için bir araya gelmeli, konuşmalı, iletişim kurmalı ve iş birliği yapmalıdır. Bölgemizin ve halkımızın ihtiyacı olan budur. Bizim kavgayla kaybedecek bir günümüz bile kalmamıştır. Bu nedenle, planlı ve sürdürülebilir projelerle Dicle Havzası’nın mücevher kutusunu açarak, halkımızın hizmetine sunmak fevkalade önemlidir.

Sonuç

Gelin, birlikte hareket ederek bu bölgenin potansiyelini ortaya çıkaralım. Güçlükonak, Hasankeyf, Cizre, İdil ve Dargeçit'in yeniden hayat bulması, bu bölgenin insanlarına umut ve gelecek vaat edecektir. Bugünden tezi yok, bir araya gelmeli ve bu eşsiz bölgeyi hak ettiği konuma getirmek için çalışmalara başlamalıyız.

Eylem Planı Önerisi

1. Altyapı Geliştirme

Araç Yolları ve Yürüyüş Parkurları:

Dicle Havzası'ndaki baraj gölü kenarında, ziyaretçilerin rahatlıkla ulaşabileceği araç yolları ve doğal güzelliklerin tadını çıkarabilecekleri yürüyüş parkurları inşa edilmelidir. Bu yollar, bölgenin doğal dokusuna zarar vermeden, çevre dostu materyaller kullanılarak yapılmalıdır.

Tekne ve Su Sporları:

Baraj gölü üzerinde tekne turları düzenlemek, yelken sporları ve yamaç paraşütü gibi etkinliklerle turizmi canlandırmak mümkündür. Bu aktiviteler hem bölgeye ziyaretçi çekecek hem de yerel halka yeni iş fırsatları sunacaktır.

2. Sosyal Projeler ve Entegrasyon

Köylülerin Desteklenmesi:

Baraj sonrası arazileri su altında kalan köyler için sosyal ve ekonomik projeler hayata geçirilmelidir. Tarım ve hayvancılıkla uğraşan köylüler için alternatif geçim kaynakları sunulmalı, tarım kooperatifleri kurularak üretim desteklenmelidir.

Eğitim ve Sağlık Hizmetleri:

Bölgedeki dezavantajlı gruplar için eğitim ve sağlık hizmetleri artırılmalıdır. Mobil sağlık ekipleri ve eğitim merkezleri kurulmalı, çocukların ve gençlerin daha kaliteli eğitim alması sağlanmalıdır.

3. Tarihi ve Kültürel Mirasın Korunması

Boncuklu Tarla ve Müzeler:

Boncuklu Tarla'dan elde edilen tarihi eserler, yerinde sergilenerek bölgenin kültürel zenginliği vurgulanmalıdır. Dargeçit'te bir müze kurulmalı ve bu müze, bölgenin tarihini ve kültürünü yansıtan eserlerle donatılmalıdır.

Kültürel Etkinlikler ve Festivaller:

Yerel halkın ve turistlerin katılımıyla düzenlenecek kültürel etkinlikler ve festivaller, bölgenin tanıtımına katkı sağlayacaktır. Bu tür etkinlikler, yerel ekonomiyi canlandırırken, bölgenin kültürel mirasını da yaşatacaktır.

4. İşbirliği ve Koordinasyon

Kamu ve Özel Sektör İşbirliği:

Projelerin hayata geçirilmesi için kamu ve özel sektör işbirliği büyük önem taşımaktadır. Devlet kurumları, yerel yönetimler ve özel sektör, birlikte hareket ederek bölgenin kalkınması için gerekli yatırımları yapmalıdır.

Sivil Toplum Kuruluşları ve Halk Katılımı:

Sivil toplum kuruluşları ve yerel halkın katılımıyla, bölgenin kalkınması için sürdürülebilir projeler geliştirilmelidir. Halkın ihtiyaçları ve önerileri dikkate alınarak, projeler hayata geçirilmelidir.

Sonuç

Dicle Havzası'nın mücevherleri olan Dargeçit, Güçlükonak, İdil ve Cizre ve Hasankeyf’in yeniden hayat bulması için, tüm yetkililerin işbirliği yapması gerekmektedir. Bu bölgenin turizm potansiyelini ortaya çıkararak, hem yerel halkın refahını artırmak hem de ülkemizin kültürel mirasını korumak mümkündür. Birlikte hareket ederek, Dicle Havzası'nı hak ettiği konuma getirebiliriz. Gerekli işbirliği ve koordinasyonla Dicle havzasının kentleri olan Mardin, Batman, Siirt, ve Şırnak kalkınacak, ülkemizin büyüme şiirinde önemli bir yer edineceklerdir.

Öncelikle, Dargeçit ve Güçlükonak ilçelerini birbirine bağlayan Dicle nehri üzerindeki köprünün sağından nehrin iki yakasına, iki taraftan,  300’er metre yol yapıp, Dicle nehrinin iki yakasında mesire alanı, kamelyalar, piknik alanları, yürüyüş parkuru ve çocuk oyun alanları yapmakla başlayalım mı?  Yıllardır bölgede yaşanan travma ve huzursuzluğun yerine aydınlık yarınlara açılacak bir pencereyi hep birlikte ardına kadar açalım, ne dersiniz?  Gelin, bugün adım atarak bu eşsiz bölgeyi geleceğe taşıyalım. Dicle havzasında yaşayan binlerce insanına umut ve yeni fırsatlar sunacaktır. Bugünden tezi yok, bir araya gelmeli ve bu eşsiz bölgeyi hak ettiği konuma getirmek için çalışmalara başlanmalı, Mücevher kutusundaki cevherler halkın istifadesine sunularak gerçek değerini bulmalı diye acil çağrıda bulunuyorum.

Halil EL

hel24548@gmail.com