Rıfat Direkçi / Yazar

"Çarşının kalbi, iskelesi ve ana mekanizması esnaf ve sanatkârlardır ." Yaşamın en merkezinde onların hizmet alanı ve yaşamı kolaylaştıran insan ve canlı için vazgeçilmez kamuya açık işletmelerdir. Faaliyeti, mekânları, dekoru,  alanı ve bulunduğu yerin küçüklüğü, büyüklüğü farklılık gösterse bile hizmet anlayışı ortaktır ve insana hizmet odaklıdır Esnaflık.

"Esnaf ve Sanatkârlarımızın

Ahilik Haftasını Kutluyorum."

Ahi Evran 'ın sözlerinden bir dörtlük ile kutlamak isterim.

Dolandım misl-i cihanı

Bulamadım başıma bir tane taç,

Ne eğride tok gördüm,

Ne doğruda aç.

Ahi Evran

ÇARŞININDA ÜZERİNE DÜŞEN…

Salgına karşın tedbirlere destek olmalı maske, mesafe ve aşı olmalı ve ailesine ve yakın çevresine bu tedbirlere uymalarını önermeli, salgın devam etmekte ve hala can almakta, günlük vakalarda çok hızlı bir yükselişe geçtiği görülmekte Covid-19 salgınında dünyada ve ülkemizde uygulanan tedbirlere uymalı ve yakınlarımıza önermeliyiz. Ama özellikle esnaf ve çarşı çalışanları bu sürece destek olmaları gerekiyor. Maske mesafe ve aşı konusunda destek olmalıdır. İşletmelerimize gelen vatandaşlara örnek olunmalı ve kurallara riayet edilmesini mutlaka önermeliyiz. Yoğun olarak insanların uğradığı işletmelerde mesafe, maske ve tedbirlere mutlaka riayet etmeliyiz. Salgının bulaşma hızının artmasına sebep olacak ortak kullanımlardan, Nargile umuma açık yerlerde kullanmamak, tek kullanımlık ürünlerin tercih etmek, bir süre daha tokalaşmaktan kaçınmak, toplu etkinliklerde sosyal mesafeye ve maske kullanımına uymak, kafe, Restoran, düğün salonları, İnternet kafeler, spor salonları, kıraathane vb. esnaflarımızı mağdur etmemek için, temaslı veya pozitif olan Covit-19 vakalarının insanlık adına izole olmalı ve bu tür işletmelere 14 veya 20 günlük süreyi tamamlamadan gitmemeli. Normal yaşama ulaşacağımıza ve güzel günlerin geleceğine olan umudumuzu yitirmemek, umudumuzu canlı tutmalıyız.

ÇARŞI ESNAFLARI DA ZAMLARDAN RAHATSIZ VE ŞİKÂYETÇİ AMA…

Son 2 yıldır, yılda iki kez artan genel tüketim ve Elektrik, Doğalgaz vb. hizmet ve ürünlerde dengesiz bir artış olmakta. Haksız bir artış ve faturalandırmada kayıp kaçak, vergiler çok fazla bir ücretle faturalara yansımaktadır. Bu uygunsuz ve haksız ücret ortadan kaldırılmalıdır. Sayın Cumhurbaşkanımız Recep Tayyip Erdoğan bu konuda halktan yana duruşuna birçok kez şahit olduk, bu probleminde çözümlenmesini temenni ediyoruz.

Çarşı esnafı üreticiden aldığı veya tedarikçi bayilerden aldıkları ürünleri işyerlerinde halka arz eder. Üretim yerlerinden sanayi organize bölgeleri imalat çıkış fiyatları zamlı ve kimi zaman döviz kuru kimi zaman hammadde, kimi zaman elektrik ve asgari ücret yüzünden zamları uygulamak zorunda olduklarını söylemekte. Çarşıda bazı beyaz eşya ve mobilya, sanayi bölgelerindeki üreticilerin "siparişlerini verdiklerini ama ürün 3-4 ayda ancak bir kısmı yollanmakta olduklarını bu yüzden stokta ürünü olanlar fırsatçılık yapmakta ve fiyatları anormal bir artış keyfi olarak tüketiciye yansıtılmaktadır." Vatandaş ürünlere ulaşamayınca piyasa değerinin üstünde ürün temin ediyor. Serbest piyasa bu değil, bu şekilde olmamalı, denetimler üretim yerlerinde yoğunlaşmalı ürün stoklama haksız rekabete ve ticari etik kurallarına aykırı bir tutum ve ahlaktan uzak bir davranıştır. Zamlanan ürünler Gıda, Sebze, kiralar, ulaşım, Elektrik, doğalgaz, Beyaz eşyada, mobilya, Tekel ürünleri, Çay kahve, kıyafet, sağlık tedavi ürünleri, un, sera naylonları, sulama hortumları, tarım ilaçları, hayvancılık ilaçlarında anormal bir artış yapıldığı görülmektedir.

Buğday ve arpa kg başı fiyat bu sene maalesef aynı ücretten satılmaktadır. Arpa ve buğday arasında fark 30 yıldır hububat sektöründe hizmet verenler böyle bir durumla karşı karşıya kalmadık diyorlar.

Gıda ürünleri en az %20, 40%, %50 oranlarında artış oldu. Kimi ürünlerde fırsatçılık yapıldığı ve %100 artış ile piyasaya arz edildi. Bu sorunun çözümü üretim ve bayiler, toptancılar sitelerinin denetlenmesi ile birlikte piyasa fiyat istikrarına kesin çözüm olacağını düşünüyorum.

İŞLETMELER KAPATMADAN TEDBİR

İşletmelerin tedbirler kapsamında kapatılmadan tedbirlerin alınması gerekir. Esnafların Ekonomik ve manevi zarar görmemesi için her kesimden hassasiyet göstermesi destek olması önem arz ediyor. Son zamanlarda salgının değişime uğraması, vakaların, yoğun bakımda yatan hasta sayısında artış olması ve varyant ve delta varyantı tehlikesi ortaya çıkmıştır. "Yeni mutasyonlarında olması muhtemeldir." Yeni normalleşme sürecini rehavete ve suiistimale mahal vermeden ilk başlarda olduğu gibi tedbirlere ve hassasiyete hepimizin uyması önem arz ediyor. Covid-19'a yakalanmamak ve sevdiklerimize bulaştırmamak için gayret göstermeliyiz. Çünkü bizlerin ihmali yüzünden zarar görmesine sebep olabiliriz.  Bugün hasta düşmemek ve bilim insanların devletimizin ve dünyada kabul gören önlemlerden birisi olan maske, mesafe, izole kurallarına uymak ve aşı olmamız gerekir. Dünyaca kabul gören ve her salgın hastalıklarda geçmişten bugüne ilk tedbir ve önlem aşılama ile önlenmiştir. Örnek kızamık, veba, suçiçeği, sıtma, verem, vb. gibi hastalıklar bugün önlenmiştir.

Kayseri Şehir Hastanesi Başhekimi Prof. Dr. Emin Silay," hastane olarak pandemiyle mücadelede gayret göstermeye devam ettiklerini ve vatandaşları aşı konusunda uyardıklarını dile getirdi. Pandemi sürecinde bilhassa şu an aşı daha ön plana çıkıyor. Biz burada görüyoruz ki, yoğun bakımdaki hatalarımızın çoğu aşı olmayan hastalar." sözleri ile uyarmaktadır.

Ülkemizin genelinde ve ilimizde Covid-19 vaka sayılarının her geçen gün artış göstermesi Esnaf ve sanatkâr camiasında kısıtlama endişesi ile tekrar gündeme kapanma veya kısıtlamanın gelebileceği korkusunu taşımaktadır. Yeni bir kısıtlamayı çarşının kaldıramayacağı konusunda düşüncelerini aktarmaktadır. Bu da yeni bir kapanmanın ekonomiyi çökerteceği tedirginliği var. Çarşı kapatmadan esnafların faaliyeti durdurmandan önlem ve tedbirlerin alınmasının yollarını geliştirilmesi gerekmektedir.

AŞI İLE İLGİLİ DAHA FAZLA BİLGİ

Aşı hakkındaki olumsuz algıyı kırmak daha detaylı açıklamalar ve bilgilendirme yapılması aşı olmayanların korkularını ortadan kaldıracaktır. "Aşı olmayanlar Aşı karşıtı değiller, bilgi eksikliği var."

Aşı öncesi yazılı metin (Tutanak) imzalanması kaldırılsın. Dünyada şu anda önlenen salgın hastalıkları aşılarla önlenmiş veya en aza indirilmiştir. (Suçiçeği, kızamık, Gıda alerjisi, sıtma, verem, veba, cüzzam vg.)

" Yeni kısıtlamalar ekonomimizi çökertirir. "

Sağlıkla kalın...

Rıfat DİREKÇİ