Alzheimer hastalığı nedir, neden olur, belirtileri nelerdir?

Beyin hücrelerinin bir kısmının ölmesiyle ortaya çıkan Alzheimer hastalığının hafızada ilerleyici kayıplara neden olduğuna dikkat çeken Sağlık Hizmetleri Başkanı Zübeyde Albayrak, geniş bir kitleyi olumsuz etkileyen Alzheimer'in bir halk sağlığı sorunu olduğunu söyledi.

 

Alzheimerin halk arasında bunama olarak adlandırılan demansın en yaygın görülen şekli olduğuna dikkat çeken Siirt İl Sağlık Müdürlüğü Sağlık Hizmetleri Başkanı Zübeyde Albayrak, ülkemizde yaklaşık 400 bine yakın Alzheimer hastası olduğuna dikkat çekti.

 

Halk arasında bunama olarak bilinen alzheimerin bilişsel yeteneklerde ciddi aksamalara neden olduğunu ve ne yazık ki henüz hastalığın bir tedavisi olmadığını, erken teşhisin ve hastalığı önlemek adına yapılacak şeylerin büyük önem taşıdığını ifade eden Albayrak, İLKHA'ya önemli bilgiler paylaştı.

 

Özellikle 65 yaş ve üstündeki kişilerde daha sık görülen alzheimerin nedenlerinin arasında yaşlılık, kalıtsal özellikler ve travmaların yer aldığını belirtirken Albayrak, Henüz kesin tedavisi bulunamayan hastalığın oluşumunu engelleyecek, beyin fonksiyonlarını güçlendirecek ve hafızayı kuvvetlendirecek aktivitelerin önemine de dikkat çekti.

 

"Alzheimer kanser, bulaşıcı hastalık değildir! Yaş büyük risk ve değiştirtemediğimiz faktörüdür"

 

Alzheimer hastalığının neden olduğunun henüz bilinmediğini ifade eden Albayrak, "Normalde sağlıklı bireyde yaşla birlikte beyin hücreleri ölmeye başlar. Beklenen bir durumdur. Alzheimer hastalarında ise bu süreç daha erken ve daha hızlı meydana gelir, beyin büzüşür ve küçülür. Alzheimer bir kanser, bir bulaşıcı hastalık değildir. Çok nadir de olsa genetik formları mevcuttur ama buna az rastlıyoruz. Yaş büyük bir risk ve değiştirtemediğimiz bir faktörüdür. Özellikle 65 yaş üstünden sonra alzheimerin riski doğru orantılı bir şeklîde artmaktadır." ifadelerini kullandı.

 

"Alzheimer riskini arttıran etkenler nelerdir? Sigara ve alkol tüketimi"

 

Kalp, damar hastalıkları varlığının alzheimer riskini arttırdığını ifade eden Albayrak, hipertansiyon, yüksek kolesterol, depresyon hastalıklarının varlığı, düşük eğitim seviyesi, asosyal ortam, sigara, alkol tüketimi, daha önce geçirmişi olduğu şiddetli kafa travmasının varlığının alzheimer riskini artırdığına dikkat çekti.

 

"Alzheimerin erken ortaya çıkan ve en sık görülen bulguları nelerdir?"

 

Peki biz alzheimeri nasıl tanıyacağız, semptom ve bulguları nelerdir? Sorularını yanıtlayan Albayrak, "En erken ortaya çıkan ve en sık görülen bulgusu unutkanlık. Unutkanlık başta hafif formda seyreder, kişi yemeğin altının açık olup olmadığını hatırlamayabilir, randevularını unutabilir, alışveriş listesi ihtiyacı duyabilir ama ilerleyen süreçte unutkanlık şiddetinde artış meydana gelir. Kişi 5 dakika önce ne konuştuğunu, torunların ismini hatırlamayabilir ama bu unutkanlık yıkım zamanını kapsar. Kişiye 30 yıl önce neler yaşadığını sorduğumuzda net aktarabilir ama bu durum hasta yakınlarında tanının gecikmesine yol açar. Bizim hastamız gayet iyi, 30 yıl öncesinin hatırlıyor şeklinde ifade edebilirler. Bunu dışında yol bulamama, karıştırma, eve geç gelme, evin yolunu hatırlayamama gibi semptomlar olabilir. Zamanı karıştırır, muhakeme yeteneğinde kayıp olur, konuşma güçlüğü ortaya çıkar. Günlük kullandığı kelime sayıları azalır, kişilik davranış bozukluğu, huysuz daha sinirli bir hale gelebileceği gibi içe kapanıp halede gelebilir." uyarılarında bulundu.

 

"Erken tanı çok önemli! tedavinin başlaması hastalığın ilerleyişini yavaşlatır"

 

Siirt İl Sağlık Müdürlüğü Sağlık Hizmetleri Başkanı Zübeyde Albayrak

 

Alzheimerda erken tanının çok önemli olduğuna dikkat çeken Albayrak, "Biz hastalığın semptomlarını bilmeliyiz. Ne gibi bulgular var, bizler nerelerde şüphelenmeliyiz? Bilmeliyiz. Unutkanlığı, 'selim yaşlılık' unutkanlığı olarak karıştırmamak gerekiyor. Hafif bir unutkanlığı olan yaşlımızı muhakkak bir nöroloji doktoruna götürmemiz lazım. Alzheimer hastalığı kişiye, hasta yakınına, sağlık çalışanına ve topluma fiziksel, psikolojik ve ekonomik açıdan olumsuz etkileri olan bir hastalıktır. Bunları önlemek adına ilk başta yapacak olduğumuz şey erken tanıdır. Kişiyi hasta diye odaya kapatmamalı, sosyal aktivitelerini arttırmalıyız. Sosyal yaşam alzheimerin ortaya çıkmasını engelleyen önemli faktörlerden biridir. Alzheimer hastalarımızı yalnız bırakmamalı, onlara karşı sabırlı, tahammülkar olmalıyız. Alzheimerin kesin bir tedavi yöntemi yok. Şu anki mevcut tedaviler semptomların hafifletilmesini ve semptomların ortadan kaldırılmasını sağlıyor. Hastalık ilerlemeden, kişi sosyal ortamdan izole olmadan ve bilişsel fonksiyonlarını tamamen kaybetmeden farkındalığı sağlayıp tedavinin başlaması, hastalığın ilerleyişini yavaşlatır ama kesin bir tedavisi yoktur." şeklinde konuştu. (İLKHA)